De ene mens besteedt al meer aandacht aan een goed slaappatroon dan de andere. Terwijl de ene verlangt naar zijn bed, zijn er mensen die slapen als overbodig ervaren. Toch is voldoende slaap van essentieel belang en geeft het je een volle batterij die je nodig hebt voor de volgende dag. Zowel je lichaam als geest de nodige energie geven, klinkt goed toch?

Wat is slaap?

Zoals de rinkelende wekker die ons elke dag wakker maakt, hebben wij intern de klokken in onze hersenen. Die klokken maken de afwisseling tussen slapen en wakker zijn. Stijgt de hoeveelheid van het slaaphormoon melatonine, dan maakt het lichaam zich klaar om te gaan slapen en als de hoeveelheid daalt is het tijd om te ontwaken. Er zijn factoren die onze biologische klok en de hoeveelheid melatonine in ons lichaam kunnen beïnvloeden nl. lichtbronnen en stress.

Vaak zien zakenlui, politici en andere mensen met een hoge functie slaap als tijdverspilling. Donald Trump gaf zelf toe dat hij maar 3 a 4 (!) uur per dag slaapt. Neem hier zeker geen voorbeeld aan, want slaap is wel degelijk belangrijk voor een goede gezondheid en om optimaal te kunnen functioneren doorheen de dag.

Toch aanschouwen we slaap als iets mysterieus waar we niet veel van af weten. Zelfs wetenschappers kunnen geen concreet antwoord geven op de vraag: wat is slaap?

Wat gebeurt er met ons als we slapen?

Je geest komt tot rust als je slaapt, omdat het je een uitgerust gevoel geeft en het zorgt voor herstel. Na een te korte nacht door een late avond thuis met vrienden of door een feestje zal je zelf wel al ondervonden hebben dat je alertheid en concentratievermogen verminderen.

De slaapcycli

In totaal zijn er vier fases in onze slaapcycli die elk ongeveer 90 a 120 minuten duren. Wat gebeurt er na die minuten? Dan doen we aan micro-ontwaken. Ons lichaam ‘checkt’ op eventuele prikkels die onze slaap beïnvloeden en je lichaam probeert dat op te lossen. Daarna dommel je direct terug in slaap. Je moet dus niet denken dat je direct een slaapprobleem hebt als je af en toe wakker wordt in de nacht.  

Er zijn 2 belangrijke fases in je slaapcyclus:

• De eerste belangrijke fase is de diepe slaap die zorgt voor lichamelijk herstel. Je lichaam herstelt van de verrichte inspanningen doorheen de dag door een grotere bloedtoevoer naar je spieren. Misschien heb je je wel al eens afgevraagd waarom baby’s en kinderen meer slaap nodig hebben dan volwassenen. Dat komt omdat je lichaam groeit en zich het meest ontwikkelt in die fase.

• Een andere belangrijke fase is de REM of Rapid Eye Movement slaap die zorgt voor mentaal herstel. Erg actieve hersenen en een snellere en onregelmatiger hartslag en ademhaling gaan gepaard met die fase. Je hersenen verwerken de verzamelde informatie van doorheen de dag en de gegevens in je kortetermijngeheugen worden getransporteerd naar je langetermijngeheugen. Stel je bijvoorbeeld voor dat je een nieuwe vaardigheid aanleert op je werk en je het eerst niet zo goed snapt. Dan is er een kans dat je de vaardigheid de dag erna beter zal kunnen uitvoeren, omdat je er een nachtje over hebt geslapen.

Waarom is een goed slaappatroon zo belangrijk?

Slapen is dus belangrijk voor je lichaam en je geest. Maar wat houdt dat nu precies in? We nemen daarvoor enkele voordelen van slapen onder de loep:

• Minder snel ziek: zeker in de winter is het van belang om voldoende te slapen, aangezien je sneller vatbaar bent voor ziektes. Je immuunsysteem werkt minder als je onvoldoende slaapt, want tijdens je slaap maak je extra afweerstoffen aan zoals witte bloedcellen en lymfocyten.

• Goed voor je geheugen: dat heeft dus vooral te maken met de REM-slaap die vergaarde informatie verwerkt en opslaat.

• Beter voor de lijn: vind je een gezond en gevarieerd eetpatroon belangrijk? Dan is voldoende slapen zeker een must. Anders breng je de hongerhormonen leptine en ghreline uit balans, zijn je hersenen in de war en geef je je lichaam niet het signaal dat je al genoeg calorieën binnen hebt gekregen.

• Minder kans op een hoge bloeddruk en hartritmestoornissen.

• Je ziet er frisser en energieker uit: zeg vaarwel tegen je wallen en grauwe huid.

• Vermijd sombere gedachten: mensen die niet uitgerust zijn kunnen vaak chagrijnig overkomen, want onvoldoende slaap heeft een invloed op je prikkelbaarheid en neerslachtigheid. Op langere termijn kan je zelfs te kampen krijgen met angststoornissen en een depressie.

• Een boost aan je seksleven: onvoldoende slaap zorgt voor een lager libido.

Slapen is een belangrijk onderdeel van je leven

Ondanks het weinige wetenschappelijke onderzoek naar het concept ‘slaap’, zijn we er ons wel allemaal van bewust dat we voldoende moeten slapen om productiever de dag door te komen en dat er veel korte en langetermijneffecten aan verbonden zijn. We kunnen geen definitief antwoord geven op de vraag: hoeveel slaap heb ik nu eigenlijk nodig? Het hangt allemaal af van persoon tot persoon en waar je jezelf het beste bij voelt. Wil je een ontspannen slaap en een goede nachtrust bevorderen? Dan zijn deze tabletten misschien we de oplossing